Bipolar Bozukluk Nedir, Belirtileri, Tedavisi

Hepimiz hayatımızda inişler ve çıkışlar yaşarız, ancak bipolar bozuklukta bu inişler ve çıkışlar çok daha keskindir. Bipolar bozukluğun belirtileri işinizi, eğitiminizi, gündelik hayatınızı çok ciddi bir şekilde etkileyebilir, ilişkilerinize zarar verebilir, hayatınızı darmadağın edebilir. Tedavi edilebilmesine karşın, bir çok bipolar hastası ve yakınları belirtileri doğru okuyamayıp gereken yardımı alamamaktadır. Bipolar bozuklukta erken teşhis çok önemlidir ve tedavi edilmez ise bozukluğun ilerlemesi kaçınılmazdır. Bu sebeple, bipolar bozukluğun yaygın belirtilerini öğrenmek oldukça önemlidir.

Bipolar Bozukluk (Manik Depresyon)  Nedir?

Bipolar bozukluk ruh halinde, enerjide, düşünme biçimlerinde ve davranışlarda ciddi değişimlere ve atlamalara neden olan bir hastalıktır. Ruh halindeki değişimler ve atlamalar keskin derecede manik safhadan, depresyon safhasına doğru -ya da tam tersi- şeklinde yaşanır. Kendini iyi ya da kötü hissetmenin ötesinde, bu atlamalar ve değişimler haftalarca, aylarca sürer. Normal ruh hali değişimlerinin aksine, bipolardaki değişimler öyle yoğun ve güçlü hissedilir ki, normal hayata devam etmede büyük zorluklar yaşanır.

Örneğin, Mani döneminde bir bipolar hastası hiç hesapta yokken aniden işinden ayrılabilir, kredi kartıyla ödeyemeyeceği şekilde harcamalar yapabilir, krediler çekebilir ya da 2 saatlik uykuyla sanki 8 saatlik uyku uyumuş ve dinlenmiş hissi alabilir. Buna karşılık Depresyon safhasında, aynı kişi kendini o kadar yorgun hissedebilir ki yataktan çıkmak istemez, aşırı derecede kendinden nefret etme ve umutsuzluk hissiyatı hakim olur.

Bipolar bozukluğun sebepleri şu ana dek tam anlamıyla keşfedilebilmiş değildir, ancak sıklıkla kalıtsal sebeplerle ortaya çıkmaktadır. Bipolar bozukluğun ilk mani ya da depresyon safhası genellikle kişinin ergenlik döneminde ya da erken yetişkinlik döneminde yaşanır. Belirtileri çok üstü kapalı ve kafa karıştırıcı olabilmektedir, bir çok bipolar bozukluğa sahip kişiye yanlış tanı konması sonucunda hastalıkla mücadelede geç kalınabilmektedir. Ancak doğru bir tedavi ile doyurucu ve zengin bir hayat sürebilirsiniz.

[alert-success]

Bipolar Bozuklukla İlgili Mitler ve Gerçekler:

Mit1: Bipolar bozukluğa sahip kişiler tedavi olamaz, iyileşemez.

Gerçek1: Bir çok bipolar bozukluk tanısı konmuş kişinin başarılı iş hayatları, mutlu aile yaşamları ve tatmin edici ilişkileri vardır. Bipolar bozuklukla yaşamak zorlayıcıdır, ancak doğru tedavi ile semptomlar ile mücadele ederken dopdolu bir yaşam sürebilirsiniz.

Mit2: Bipolar kişiler mani ve depresyon arasında eşit derecede gidip gelir.

Gerçek2: Bazı bipolarlar maniye ve depresyona sırayla geçebilmektedir, ancak çoğunluk maniden ziyade daha çok depresyon halindedir. Mani dönem daha hafif hissedilebilir ve maniye farkındalık olmayabilir.

Mit3: Bipolar bozukluk sadece ruh halini etkiler.

Gerçek3: Bipolar bozukluk enerjinizi, muhakemenizi, hafızanızı, yoğunlaşmanızı ve dikkatinizi, iştahınızı, uyuma düzeninizi, seksüel güdülerinizi ve özgüveninizi etkilemektedir. Bunlara ek olarak, bipolar bozukluk kaygıya, madde bağımlılığına, diabet, kalp hastalıkları, migren ve yüksek kan basıncı gibi sağlık problemleriyle bağlantılıdır.

Mit4: İlaç alımı dışında, bipoların belirtilerini kontrol altına almanın bir yolu yoktur.

Gerçek4: İlaç tedavisi bipolar bozukluğu tedavisinin temeli olsa da, terapi ve bipolara karşı  kendine yardımcı olma yöntemlerinin önemi hafife alınmamalıdır. Bipolar bozukluğun belirtilerini, egzersiz yaparak, yeterli uyku alarak, doğru beslenerek, ruh halinizi gözleyerek, stresi en aşağı seviyede tutmaya çalışarak ve sizi destekleyen pozitif insanlarla iletişim halinde kalarak kontrol altına alabilirsiniz.

[/alert-success]

Bipolar Bozukluk’un Belirtileri ve İşaretleri:

Bipolar bozukluk bir çok kişide farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Belirbipolar bozukluk bölümlertiler kendi içlerinde sıklık, yoğunluk ve tarzlarında farklılık gösterirler. Bazı bipolar kişiler maniye daha eğilimli iken, bazıları mani ve depresyon arasında eşit derecede gidip gelmektedir. Bazıları sık ruh hali değişimleri yaşarken, bazıları hayatlarında sadece bir kaç
kez bunları yaşarlar.

Bipolar bozuklukta dört ruh hali bölümü vardır: 1) Mani 2) Hipomani 3) Depresyon 4) Karışık ruh hali bölümleri

Her bölümün kendine özgü belirtileri vardır. Bu belirtileri her bölüm için ayrı ayrı inceleyeceğiz.

Bipolar Bozuklukta Mani Bölümünün Yaygın Belirtileri:

Bipolar Bozukluğun mani döneminde, yüksek derecede enerji, yaratıcılık ve mutluluk hisleri yaygındır. Bu bölümde, kişiler çok konuşur, az uyur ve hiperaktiftirler. Kendilerini çok güçlü, yenilmez ve mükemmel hissedebilirler. Ancak başlagıçta iyi hissettirse de, sonra mani dönemi kontrolden çıkmaya başlar. Bu dönemde kişiler düşünmeden hareket etmeye başlarlar, o güne dek biriktirdikleri parayı çok kısa sürede harcayabilirler, uygun olmayan seksüel ilişkilere girebilirler, amaçsız yere düşünmeden iş yatırımı yapabilirler, örneğin hiç tecrübeleri, ön bilgileri olmadığı halde bankacıyken balık dükkanı açmak için dükkan kiralayabilirler. Bu tarz absürt örnekler yaşanabilir. Ayrıca, kızgın, alıngan ve agresif hale bürünebilirler, fiziksel kavgaya girişebilirler, eleştiriye son derece duyarlı hale gelirler, davranışlarını eleştiren herkesi suçlarlar. Hatta kimisi, kuruntuya bağlı olarak sesler duyabilir.

  • Olağandışı bir biçimde coşkulu, mutlu, iyimser hissetmek ya da çok şiddetli bir şekilde sinirli hissetmek
  • Kendisinin yetenekleri ve güçleri hakkında gerçekçi olmayan inanışlar geliştirmek.
  • Başkalarının takip edemeyeceği şekilde hızlı konuşmak
  • Akılda bir sürü düşüncenin, fikrin çarpışması, bir fikirden diğerine hızlıca atlamak
  • Yoğunlaşamama, dikkatin çabuk dağılması
  • Düşünmeden hareket etmek, eksik ya da bozuk muhakeme
  • Sanrılar ve kuruntular

Hipomani Belirtileri:

Hipomani, maniden daha az şiddetli bir bölümdür. Hipomanik durumdaki kişiler coşkulu, enerjik ve üretken hissedebilirler, ancak bu hislerin derecesi gerçeklikten kopmalarına neden olacak düzeyde değildir. Yine de hipomanik durumdaki kişilerin ilişkileri, iş hayatları, eğitimleri kötü kararlar neticesinde zarar görebilir. Hipomani sıklıkla tam gelişmiş maniye evrilebilir, ya da major depresyon ile devam edebilir.

Bipolar Depresyonun Yaygın Belirtileri ve İşaretleri:

Eskiden bipolar depresyonun nizami depresyonla aynı olduğu düşünülürdü, ancak yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda ikisi arasında ciddi farklılıkların olduğu görüldü özellikle tedavi şekillerinde. Bipolar hastası bir çok kişi anti-depresanlarla tedavi edilmez. Anti-depresanların bu bozukluğa yardımı olmaz. Aslında, anti-depresanların bipoları daha kötü hale getirebilme riski vardır, maniyi ya da hipomaniyi tetikleyebilir.

Bazı benzerliklere rağmen, bipolar depresyonda kimi belirtiler nizami depresyona oranla daha yaygındır. Örneğin; bipolar depresyon daha çok kızgınlık, suçluluk hissi, önceden kestirilmeyen ruh hali değişiklikleri, huzursuzluk içerir. Bipolar depresyonda kişiler çok yavaş konuşurlar, çok uyurlar ve genellikle kilo alırlar. Bunlara ek olarak, psikotik depresyon geliştirmeleri daha olasıdır. Psikotik depresyon – kişinin gerçeklikle bağlantısının kesildiği durum – kişinin hayatını sürdürebilmesini imkansız hale getirir. Bipolar depresyonun yaygın belirtileri şunlardır:

  • Umutsuz, üzgün ve boşlukta hissetmek
  • Kızgınlık
  • Hoşnut olamama
  • Yorgunluk, tükenmişlik hissi
  • Fiziksel ve mental tembellik
  • İştah ve kilo değişiklikleri
  • Uyku problemleri
  • Yoğunlaşma, dikkat ve hafıza problemleri
  • Değersiz ve suçlu hissetme
  • Ölüm ve intihar düşünceleri

Bipolar Bozuklukta Karışık Ruh Hali Döneminin Belirtileri ve İşaretleri:

Bipolar bozukluğun bu bölümünde mani, hipomani ve depresyona ait farklı belirtiler görülür.  Kızgınlık, ajitasyon, kaygı, insomnia, dikkat dağınıklığı ve bin bir çeşit düşüncelerin eş zamanlı oluşması, yüksek enerji hissiyatı ve depresyon hissi sonucu intihara eğimlilik meydana gelir.

Bipolar Bozukluğun Farklı Yüzleri:

A) Bipolar I Bozukluk ( Mani ve Karışık Ruh Halleri ) : Bu bozukluğun klasik formudur, en az bir mani ya da karışık ruh hali bölümleri ile meydana gelir.

B) Bipolar II Bozukluk ( Hipomani ve Depresyon ) : Burada kişi tam anlamıyla olgunlaşmış mani dönemini yaşamaz. Hastalık hipomani ve depresyon belirtileri içerir.

C) Siklotimi ( Hipomani ve Hafif Depresyon ) : Siklotimi döngüsel olarak ruh halinde atlamalar içeren, bipolar bozukluğun daha hafif bir formudur, belirtileri şiddetli mani ve depresyondan daha hafiftir.

Bipolar Bozukluk Tedavisi:

Eğer yukarıda okuduğunuz semptomların sizde ya da bir tanıdığınızda var olduğunu düşünüyorsanız, yardım almak için vakit kaybetmeyin. Bu sorunu görmezlikten gelmek, hastalığın geçmesine neden olmamakla birlikte, daha da kötüleşmesine sebep olur. Tanısı konulmamış, tedavi edilmeye başlanmamış, belirtileri kontrol altına alınmamış bipolar ile yaşamak hayatınızın her alanında büyük sorunlar ortaya çıkartır. Erken tanı ve vakit kaybetmeden tedaviye girişmek hastalığın daha komplike bir hal almasını engelleyecektir.

Eğer maninin yarattığı hissiyatın hoşunuza gitmesinden dolayı yardım almak istemiyor, tedavi olmaya yanaşmıyorsanız, unutmayın ki hem etrafınızdakiler için hem kendiniz için mani çok yıkıcı sonuçlara yol açabilmektedir.

Bipolar Bozukluk Tedavisinin Temelleri

Bipolar Bozukluk uzun süreli bir tedavi gerektirir. Bipolar bozukluk kendini tekrarlayan, kronik bir hastalık olduğundan dolayı, iyileşme durumunda dahi tedaviye devam edilmesi hayati derecede önemlidir. Bir çok bipolar hastası hastalığın belirtilerini engellemek ve ruh halindeki değişimleri durdurmak için ilaç almaktadır.

Tedavide ilaç tek başına yeterli olamaz. Bunun yanında terapi, hayat tarzında değişiklik ve sosyal destek önemlidir.

Bipolar Bozukluk hastalığında uzman bir psikiyatrist ile çalışmak en iyi yoldur. Güvenliğiniz ve sağlığınız için, bu hastalığın ne kadar komplike olduğunu göz önünde bulundurulduğunda uzman ve deneyimli bir psikiyatrist ile tedaviye girişmek önemlidir.

Bipolar Bozukluğun Sebepleri ve Tetikleyicileri

Bipolar Bozukluğun belli bir sebebi yoktur. Genellikle kalıtsal olarak geçmektedir, ancak kalıtsal olarak yatkınlık halinde bulunanların bazısında bu hastalığın oluşmaması, genlerin hastalığın oluşmasında tek sebep olmadığının işaretidir. Bazı beyin görüntüleme çalışmalarında bipolar bozukluğu olan insanların beyinlerinde fiziksel değişiklikler görülmüştür. Dış çevresel ve psikolojik faktörlerin de hastalığın meydana gelmesinde etkili olduğu düşünülmektedir.

Kimi dışsal faktörler hastalığın gelişmesinde, kötüleşmesinde, yeni bölümler oluşturmasında etkili olabilmektedir.

  • Stres: Bipolar bozukluğa genetik yatkınlığı bulunan kişilerde stres hastalığın ortaya çıkmasında etkili olabilir.
  • Madde Kullanımı:  Madde kullanımı tek başına bipolar bozukluğa neden olmasa da, bu bozukluğa sahip kişilerde hastalığın kötüleşmesine ve farklı ruh hali bölümlerine atlamalara yol açabilir. Kokain, ekstasy maniyi tetiklerken, alkol kullanımı depresyonu tetikleyebilir.
  • İlaç: Antidepresan kullanımı maniye sebep olabilir. Soğuk algınlığı, tiroid ilaçları da maniye sebep olabilmektdir.
  • Mevsim Değişiklikleri: Mani ve depresyon bölümleri genellikle mevsime bağlı olarak birbirini izleyebilmektedir. Mani bölümü genellikle yazın ortaya çıkarken, depresyon bölümü kış, sonbahar meydana gelebilmektedir.
  • Uyku Eksikliği: 2 saat uyku eksikliği bile kimi zaman maniyi tetikleyebilir.

 

[toggle title=”Paylaşın ve Tecrübelerinizi Belirtin”]Bipolar bozukluğunuz var ise, tedavi döneminde yaşadığınız tecrübeleri bizimle paylaşmanızın diğer hastalar için çok yardımcı olacağını düşünüyoruz.  Bu yazıyı soyal mecralarda paylaşmanız tanı konulmamış olası hastalara yardımcı olabilir.  [/toggle]

Kaynak: helpguide.org

Ayrıca dex forte ilacı hakkında bilgi edinebilirsiniz..

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir